Âm nhạc từ rất lâu luôn được biết là giúp con người khôi phục lại sự cân bằng. Các nhà khoa học hiện đang ngày càng sử dụng âm nhạc để hỗ trợ y tế, được gọi là liệu pháp âm nhạc trị liệu.
Trên cơ sở khoa học phương tây, y học hiện đại cũng đã công nhận nhiều tác dụng của âm nhạc đối với cơ thể con người. Mặc dù trái ngược với các lý thuyết của y học cổ truyền, các học giả đều thừa nhận vai trò vô giá của âm nhạc, đặc biệt là giúp chúng ta khôi phục lại sự cân bằng cho cuộc sống.
Nhịp sống hiện đại hối hả làm giảm sự giao tiếp giữa con người với nhau, cùng với sự phát triển của công nghệ thông tin thì áp lực ngày càng gia tăng. Năm 2018, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính có khoảng 264 triệu người đang sống chung với chứng trầm cảm.
Để điều trị “căn bệnh” này, nhiều thủ thuật đã ra đời với sự hỗ trợ của các thiết bị tiên tiến. Tuy nhiên, sức mạnh kỳ diệu của âm nhạc đã không được công nhận cho đến gần đây.
Power of Music (Sức mạnh âm nhạc) – Người anh cố gắng an ủi em gái mình bằng điệu nhạc violin – Louis Gallait
Âm nhạc trong Y học cổ truyền
Năm âm điệu, năm nốt nhạc chính trong âm nhạc truyền thống được gọi là ngũ cung, được sắp xếp theo thứ tự: Cung, Thương, Giốc, Chủy, Vũ. Năm biểu tượng của âm nhạc tương ứng với năm yếu tố của khoa học vật chất truyền thống Trung Quốc (Kim, Mộc Thủy, Hỏa, Thổ), được phân biệt theo khí Mộc mở rộng phóng ra, khí Hỏa dâng lên, khí Thổ bình ổn, khí Kim thu lại và khí Thủy hạ xuống.
Ảnh hưởng tới tạng phủ thì phân biệt với 5 hệ thống lớn là Tâm, Can, Tỳ, Phế và Thận. Vì vậy âm thanh của năm biểu tượng tương ứng với năm cơ quan chính của cơ thể. Ngũ âm tương ứng với ngũ hành và ngũ quan, nói cách khác, bất kỳ thang âm nào cũng có chức năng và có thể được sử dụng như một cơ chế giúp điều hòa cơ thể.
- Âm điệu “Cung” là âm thổ thông với Tỳ, có thể thúc tiến sự ổn định của khí cơ toàn thân, điều chỉnh công năng tỳ và vị, lại có tác dụng bảo vệ phế khí, lợi thận thủy. Những người nghe thấy âm thanh này thường trở nên tốt bụng và khoan dung.
- Âm điệu “Thương” là âm kim thông với Phế, có thể thúc tiến khí cơ toàn thân, thu lại, điều tiết phế khí, lại có khả năng bảo vệ thận và kiềm chế gan. Nó có thanh điệu nặng mà không uốn, tương tự như yếu tố vàng. Loại cung nhạc này ảnh hưởng đến phổi, nghe thường xuyên sẽ thấy chân thật và thân thiện.
- Âm nhạc dựa trên “Giốc” là âm mộc thông với Can, có thể thúc đẩy sự phát triển mở ra của khí cơ toàn thân, điều tiết sự khai thông và nội tiết của gan mật, trợ tim và khai thông tỳ vị, nó làm mới chúng ta – tiếp cận các yếu tố Mộc và ảnh hưởng đến gan. Người biết lắng nghe âm này nhiều sẽ trở nên đơn giản, nhẹ nhàng và bình yên.
- Âm sắc của “Chủy” là âm hỏa thông với Tâm, có tác dụng nâng cao khí cơ toàn thân, điều tiết công năng tâm tạng, giúp cho làm mạnh tỳ, vị và phổi, khi bản nhạc có âm sắc này chiếm ưu thế, giai điệu nồng nàn, phóng khoáng như chất lửa, lay động lòng người, khiến người nghe cởi mở, độ lượng.
- Âm sắc “Vũ” là âm thủy thông với Thận, có thể thúc đẩy hạ giảm khí cơ toàn thân, điều tiết công năng của thận và bàng quang, lại có khả năng trợ can âm, chế tâm hỏa. Khi “Vũ” là âm sắc chính, âm nhạc của điệu này mang nét nhàn nhã và êm đềm như nước chảy – một yếu tố gần với nước. Lắng nghe những “vũ điệu” này khiến chúng ta cảm thấy cân bằng và thư thái. “Buồn nhưng không khổ”, “Vui nhưng không quá mức”.
5 yếu tố Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ
Ngũ âm thông qua ảnh hưởng đối với công năng của khí cơ và tạng phủ có thể đạt được mục đích ưu hóa trạng thái tâm lý, kích phát sự biến đổi của tình cảm. Mà sự ưu hóa trạng thái tâm lý với độ thích hợp của biến đổi tình cảm, ngược lại, có thể điều chỉnh công năng của tạng phủ tương ứng, đó là nguyên lý trị liệu của ngũ âm.
Âm nhạc có thể xoa dịu tâm hồn người nghe, làm hài hòa nội tạng nhưng cũng có thể khiến người khác run sợ, tổn thương sức khỏe.
Trong một câu chuyện cổ tích Việt Nam, chàng trai trẻ Thạch Sanh đã chữa bệnh cho công chúa Quỳnh Nga bằng tiếng đàn tỳ bà, và chính cây đàn trong tay chàng đã thay đổi liên minh của 18 nước chư hầu và cứu nhân dân khỏi chiến tranh.
Y học hiện đại và Âm nhạc
Năm 1993, nhà tâm lý học Frances Rauscher cùng các cộng sự tại Đại học California đã nghiên cứu và phát hiện ra rằng: nghe nhạc Mozart cổ điển có thể cải thiện khả năng phân tích không gian ba chiều của sinh viên, từ đó phong trào nghe nhạc Mozart từ đó đã lan rộng ra toàn thế giới.
Âm nhạc cải thiện trí não của trẻ
Năm 2014, một nghiên cứu về tác dụng của nhạc Mozart với bệnh động kinh ở trẻ em cho thấy số cơn động kinh giảm 31,24% khi nghe nhạc và giảm 23,74% sau khi nghe nhạc, bằng chứng ủng hộ sự hỗ trợ tích cực của các bài hát ru và dân ca để cải thiện chức năng hoạt động của trẻ trong quá trình trị liệu.
Trong một nghiên cứu sâu hơn, các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm với những phụ nữ mang thai gian đoạn 3 tháng cuối thai kì nghe bản nhạc “Twinkle Twinkle Little Star” khoảng một giờ mỗi ngày và thấy rằng: Trẻ ở nhóm có mẹ nghe nhạc phản ứng với các kích thích từ môi trường bên ngoài khi nghe nhạc tốt hơn nhiều so với nhóm còn lại. Một nghiên cứu gần đây về thước đo hành vi cũng cho thấy kết quả tương tự khi “em bé” dưới 20 tuần đã thưởng thức âm nhạc từ trong bụng mẹ.
Giúp điều trị bệnh và thay đổi hành vi
Ngày nay, nghiên cứu khoa học ủng hộ ý kiến cho rằng âm nhạc hay có tác động tích cực đến sức khỏe của chúng ta. Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Heart, ấn bản của Tạp chí Y khoa Anh quốc, cho thấy “nghe nhạc giai điệu nhanh làm tăng huyết áp và nghe nhạc chậm có tác dụng ngược lại”.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nghe nhạc phù hợp giúp giảm tác dụng phụ của điều trị ung thư, giảm nhu cầu dùng thuốc giảm đau sau phẫu thuật và cải thiện chất lượng cuộc sống cho những người mắc chứng mất trí nhớ, giúp người bị tai biến phục hồi khả năng ngôn ngữ.
Một nghiên cứu đánh giá được công bố trên Thư viện Cochrane vào năm 2017 cho thấy tác dụng của ‘liệu pháp âm nhạc’ đối với những người bị tổn thương não sau đột quỵ. Kích thích thính giác theo nhịp điệu có thể giúp cải thiện khả năng vận động, chuyển động của tay và chức năng nói của bệnh nhân trong quá trình hồi phục. Một nghiên cứu khác cho thấy sự cải thiện ở bệnh nhân trầm cảm khi âm nhạc được kết hợp với liệu pháp thông thường. Nhưng chữa bệnh không phải là tác dụng duy nhất của âm nhạc.
Christchurch, thành phố tại New Zealand là một khu vực nổi tiếng với tỷ lệ tội phạm cao đáng báo động. Tháng 10 năm 2008, chỉ trong một tuần đã xảy ra 77 sự cố. Vào tháng 6 năm 2009, trung tâm thương mại của thành phố bắt đầu biểu diễn các tác phẩm của Mozart. Vào tháng 10 năm 2010, tỷ lệ tội phạm giảm mạnh xuống còn 2 và không có khuyết tật liên quan đến ma túy hoặc rượu trong năm đó.
Nên chọn nghe thể loại nhạc nào?
Âm nhạc có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến con người mà y học hiện đại đang dần khám phá ra. Nhưng không phải giai điệu nào cũng tốt cho tinh thần và thể chất. Vậy chúng ta nên nghe loại nhạc nào?
Nhạc Cổ điển phương Tây
Âm nhạc của Mozart từ lâu đã được chứng minh là có tác động tích cực đến thể chất và tinh thần. Trong cuốn sách “Thông điệp của nước”, Tiến sĩ Masaru Emoto đã xem xét các tinh thể nước để so sánh sự khác biệt giữa nhạc cổ điển và nhạc metal, và kết quả như sau. Một mặt có hình bông tuyết và mặt còn lại có hình bao tròn vô tận.
Họ nghĩ: Chúng ta sẽ “trông thế nào” sau khi nghe nhạc cổ điển hoặc nhạc Metal nếu cơ thể chúng ta có hơn 70% là nước?
Tinh thể nước sau khi “nghe” Symphony No.40 in G minor của Mozzart (bên trái); và khi “nghe” nhạc Metal (bên phải)
Nhạc truyền thống phương Đông
Bên cạnh những bài hát ru và dân ca đã được khoa học hiện đại chứng minh, âm nhạc đã được các hoàng đế Trung Quốc cổ đại sử dụng từ xa xưa để giáo dục con người. Nhiều bài hát đã bị mất, nhưng một số đã sống sót. Ngày nay, chỉ có Đoàn Nghệ thuật Biểu diễn Shen Yun (Shen Yun Performing Arts)* là nổi tiếng thế giới với việc biểu diễn các bài hát từ các triều đại nhà Hán và nhà Đường. Khán giả Shen Yun cảm thấy “năng lượng to lớn” và “sự ấm áp” sau khi trải nghiệm buổi biểu diễn và luôn tích cực khi phỏng vấn họ.
Shen Yun là đoàn biểu diễn nghệ thuật lớn nhất thế giới, được biết đến với hai bản giao hưởng kết hợp các nhạc cụ phương Tây và phương Đông, vũ đạo – tái hiện cho 5000 năm văn hóa truyền thống của Trung Quốc.
Dàn nhạc giao hưởng Shen Yun biểu diễn tại Nhà hát Boston
Âm nhạc truyền thống Việt Nam cũng có những giai điệu mạnh mẽ “giàu” cùng với những màn trình diễn duyên dáng của các ca sĩ và vũ công “làm xốn xang trái tim khán giả”. Hay hòa vào đất trời – đây là cảm nhận của nhiều du khách quốc tế và đã được UNESCO chính thức công nhận là ‘di sản văn hóa phi vật thể’ bên cạnh ‘cồng chiêng Tây Nguyên’…
Các chuyên gia y tế và nhà nghiên cứu âm nhạc xưa và nay đều đồng ý rằng trong nhiều trường hợp, mọi người nên tránh nghe những loại nhạc có sắc thái xung đột, đấu tranh mạnh mẽ…cũng như quá ủy mị, không nên xem hoặc nghe những loại nhạc có nội dung đơn điệu, tầm thường hoặc thô tục.vui vẻ. .. những bài hát hay bản nhạc có nội dung xấu dễ ảnh hưởng đến sức khỏe, tâm hồn và thể trạng của người nghe.
Liệu pháp trị liệu chữa bệnh bằng âm thanh và sóng rung
Chữa bệnh bằng âm thanh là một cách rất nhẹ nhàng nhưng hiệu quả để giảm căng thẳng và lo lắng, đồng thời hỗ trợ sức khỏe và phúc lợi tổng thể. Căng thẳng tạo ra sự tắc nghẽn đối với dòng năng lượng lành mạnh trong cơ thể chúng ta và những sự tắc nghẽn này cuối cùng có thể dẫn đến ốm đau và bệnh tật. Âm thanh và Rung động có thể được sử dụng để điều chỉnh lại cơ thể của chúng ta cho khỏe mạnh và một trong những phương thức mạnh mẽ nhất cho việc này là sử dụng chuông xoay Himalaya.
Trị liệu chuông xoay hay chữa lành chuông xoay là dịch vụ đem đến sự xoa dịu và chữa lành về tâm hồn và cơ thể con người. Nhờ âm thanh và tần số rung động từ chuông xoay mang lại, những vấn đề mà cơ thể đang gặp phải sẽ được giải tỏa, chữa các vấn đề rối loạn căng thẳng, đau đớn hay các vấn đề về tâm lý.
Trị liệu bằng chuông xoay có thể được cá nhân hóa cao để phù hợp với mọi người ở mọi lứa tuổi, kể cả trẻ nhỏ. Liệu pháp này còn có tính linh hoạt cao, mang lại lợi ích cho nhiều người với nhiều mức độ trải nghiệm âm nhạc, sức khỏe tâm thần và thể chất khác nhau.
Tương tác với âm thanh chuông xoay có thể giúp chúng ta:
- Kích hoạt các vùng của não bộ có ảnh hưởng đến trí nhớ, cảm xúc, chuyển động, chuyển tiếp cảm giác, một số chức năng không tự chủ, việc đưa ra quyết định và tự khen thưởng.
- Đáp ứng nhu cầu được giao tiếp xã hội của người lớn tuổi trong môi trường nhóm.
- Giảm nhịp tim và huyết áp.
- Giảm mức độ căng cơ.
- Kích thích cơ thể sản sinh ra endorphin – loại hormone giảm đau tự nhiên của cơ thể.
- Giảm căng thẳng và khuyến khích cơ thể hướng tới cảm giác an yên.
- Tăng cường khả năng vận động và giao tiếp cho trẻ em, thanh niên chậm phát triển/ thiểu năng trí tuệ.
Các nghiên cứu cũng cho thấy âm nhạc có thể mang đến hiệu quả mạnh mẽ cho những người sa sút trí tuệ hay gặp những rối loạn về trí nhớ khác.
Nhìn chung, trị liệu bằng âm nhạc và chuông xoay có thể làm gia tăng những cảm giác tích cực như bình tĩnh, yên bình, hạnh phúc, tự tin, mạnh mẽ hay tình cảm thân mật.
Tài liệu tham khảo:
- Rauscher FH, Shaw GL, Ky CN: Music and spatial task performance. Nature 1993, 365(6447):611-611.
- Loewy J: NICU music therapy: song of kin as critical lullaby in research and practice. Ann N Y Acad Sci 2015, 1337:178-185.
- Arya R, Chansoria M, Konanki R, Tiwari DK: Maternal Music Exposure during Pregnancy Influences Neonatal Behaviour: An Open-Label Randomized Controlled Trial. Int J Pediatr 2012, 2012:901812.
- Magee WL, Clark I, Tamplin J, Bradt J: Music interventions for acquired brain injury. Cochrane Database of Systematic Reviews 2017.
- Aalbers S, Fusar‐Poli L, Freeman RE, Spreen M, Ket JCF, Vink AC, Maratos A, Crawford M, Chen XJ, Gold C: Music therapy for depression. Cochrane Database of Systematic Reviews 2017.
- Thay Đổi Rung Động Của Bạn ~ Thay Đổi Cuộc Sống Của Bạn, Tần số rung động và thông tin gói trị liệu chuông xoay tại trang web Tâm Linh Tĩnh Tâm https://tamlinhtinhtam.com 2023.
